Żyjemy, chodzimy, oddychamy i nie zastanawiamy się nad tym, że nasz organizm nieustannie pracuje. Nasze serce, które zaczyna bić już w kilka tygodni po poczęciu , pompuje krew przez kilkadziesiąt lat. Rytm tej pracy obrazuje tętno który jest wskaźnikiem funkcji życiowych i jednym z podstawowych wyznaczników stanu zdrowia organizmu.
Mechanizm
Tętno to proces zależny od pracy serca, polegający na wolnym kurczeniu się oraz rozkurczaniu naczyń krwionośnych. Puls jest bardzo dobrze wyczuwalny ; można go znaleźć w kilku miejscach na ciele : w tętnicy promieniowej (wewnętrzna strona nadgarstka), w tętnicy szyjnej, ramiennej (wewnątrz łokcia), podkolanowej, piszczelowej tylnej (staw skokowy) i grzbietowej stopy (zewnętrzna strona stopy).
Mierzenie
Miejsca wyczuwalnego tętna umożliwiają mierzenie jego wartości. Podstawowy pomiar można wykonywać przy pomocy trzech palców u dłoni. Należy lekko przycisnąć ułożone palce w miejsce znalezionej tętnicy i odczytać ilość uderzeń jaka przypada na 60 minutowy pomiar.
Ważna jest także miarowość cyklu tętna – prawidłowy wymiar stanowią uderzenia w równomiernych odstępach czasu. Tętno powinno być również symetryczne – wyczuwalne tak samo po lewej, jak i po prawej stronie ciała.
Prawidłowe tętno
Prawidłowe wartości pulsu zdrowego człowieka zależą od wieku. U dziecka w łonie matki norma wynosi 120-150 uderzeń na minutę, u niemowlęcia około 120-130, u małych dzieci – 100, u młodzieży – 85. Serce dorosłego człowieka bije w tempie około 70 uderzeń na minutę. Tempo to z wiekiem spada i u ludzi starszych wynosi 60 uderzeń na minutę. Osoby aktywne fizycznie, np. sportowcy, mają niższe tętno spoczynkowe i jest to objaw fizjologiczny.
Zaburzenia
Zbyt wysokie tętno może wskazywać na różne nieprawidłowości w funkcjonowaniu organizmu, które wymagają szczególnej diagnostyki a w dalszym etapie prawidłowego leczenia. Podwyższone tętno występuje na ogół w sytuacjach stresowych, chorobach gorączkowych , niewydolności układu krążenia czy też przy zbyt długim przebywaniu na słońcu.
Zwolnione tętno może być przyczyną zatrucia pokarmowego lub wziewnego, a także może wskazywać na schorzenia układu nerwowego (mózgu).