Szukaj
Close this search box.

Prawa rodziców w 2013 roku

Wraz z początkiem 2013 r. roku zmianie uległa część przepisów regulująca uprawnienia rodziców. Pośród najważniejszych zmian wymienić można następujące kategorie:
I. Zmiany dotyczące wypłacania jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka
 
Z dniem 1 stycznia 2013 r. weszła w życieustawa z dnia 12 października 2012 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2012 r., poz. 1255), zmieniająca zasady wypłacania jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka, czyli tzw. becikowego.
Zmianie uległ przede wszystkim przepis art. 15b Ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, który dotychczas stanowił, iż z tytułu urodzenia się żywego dziecka przyznaje się jednorazową zapomogę w wysokości 1 000 zł na jedno dziecko. Jednorazowa zapomoga przysługiwała matce lub ojcu dziecka, opiekunowi prawnemu albo opiekunowi faktycznemu dziecka – niezależnie od wysokości uzyskiwanych dochodów.
Aktualnie obowiązujące przepisy ograniczają liczbę osób, którym od 1 stycznia 2013 r. przysługuje jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka. Zgodnie z obecnym brzmieniem art. 15b ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych jednorazowa zapomoga przysługuje matce lub ojcu dziecka, opiekunowi prawnemu albo opiekunowi faktycznemu dziecka, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 1922,00 zł.  Oznacza to, iż w przypadku gdy dochód na osobę przekroczy kwotę 1.922,00 zł zapomoga nie zostanie przyznana.
Na uwagę zasługuje również treść art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, który wprowadza regulację także w zakresie sposobu weryfikowania kryterium dochodowego uprawniającego do otrzymania jednorazowej zapomogi. Otóż kwota dochodów podlegać będzie procedurze weryfikacji co 3 lata z uwzględnieniem wyników badań progu wsparcia dochodowego rodzin. Propozycję tej zmiany Rada Ministrów będzie przedstawiać Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych. Jeżeli Komisja nie uzgodni wysokości kwoty w określonym przez przepisy terminie, wówczas Rada Ministrów ustali tę wysokość w drodze rozporządzenia. Dodatkowo wysokość kwoty będzie ogłaszana, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”.
II. Zmiany dotyczące skorzystania z ulgi prorodzinnej na podstawie przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W wyniku zmiany ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wprowadzone zostały ograniczenia w możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej polegające na określeniu limitu dochodów oraz uzależnieniu od rzeczywistego samotnego wychowywania dziecka i liczby dzieci.
Istotnej zmianie uległ art. 27f ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, w stosunku do:
1) jednego małoletniego dziecka – kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, jeżeli dochody podatnika:
a) pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł,
b) niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;
2) dwojga małoletnich dzieci – kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, na każde dziecko;
3) trojga i więcej małoletnich dzieci – kwota stanowiąca:
a) 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,
b) 1/4 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, na trzecie dziecko,
c) 1/3 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, na czwarte i każde kolejne dziecko.
Warto zauważyć, iż dotychczas ulga przysługiwała w wysokości 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, czyli 92,67 zł miesięcznie (rocznie kwota ta wynosiła 1112,04 zł) niezależnie od ilości posiadanych dzieci, jak i wysokości uzyskiwanego dochodu. Zgodnie z nowelizacją ulga nie przysługuje podatnikom posiadającym jedno dziecko, których dochód po odliczeniu składek na ubezpieczenie społeczne przekroczy 112 000 zł rocznie. W tym wypadku nieistotne jest czy podatnicy pozostają w związku małżeńskim czy też nie. W przypadku podatnika posiadającego dwoje dzieci sytuacja nie uległa zmianie. Dalej przysługuje prawo do odliczenia ulgi na dzieci w dotychczasowej wysokości niezależnie od uzyskanych w roku podatkowym dochodów.
Natomiast ulga na trzecie dziecko uległa zwiększeniu o 50% i wynosi 1/4 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej i wynosi miesięcznie 139,1 zł (rocznie 1 668,12 zł). Zwiększeniu uległa też ulga na czwarte (i kolejne) dziecko – od 2013 roku wynosi ona 185, 34zł miesięcznie (2 224,08 zł rocznie).
III. Zmiany dotyczące wymiaru urlopu macierzyńskiego
Trzeba pamiętać, iż na postawie projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa zostaną wprowadzone zmiany dotyczące wymiaru urlopu macierzyńskiego. Ustawa wejdzie w życie z dniem 1 września 2013 r.
Projekt przewiduje wprowadzenie zmian w przepisach dotyczących dodatkowego urlopu macierzyńskiego i dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, a także wprowadzenie nowej instytucji, tj. urlopu rodzicielskiego. Łączny wymiar tych urlopów wyniesie 52 tygodnie w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie, natomiast w przypadku porodów mnogich – od 65 do 71 tygodni, w zależności od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie.
Kobiety, których termin porodu przypada po 17 marca 2013 roku, mają możliwość po 26 tygodniowym urlopie macierzyńskim skorzystać z urlopu rodzicielskiego w wymiarze 26 tygodni. Urlop ten będzie można wykorzystać maksymalnie w 3 częściach, a przy czym każda z tych części musi trwać nie krócej niż 8 tygodni, przypadając jedna po drugiej w wymiarze wielokrotności tygodnia.
Projekt zakłada, że zasiłek macierzyński za okres urlopu macierzyńskiego i dodatkowego urlopu macierzyńskiego będzie wynosił, tak jak to jest obecnie 100% podstawy wymiaru zasiłku. Natomiast zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego, będzie wynosił co do zasady 60% podstawy wymiaru zasiłku.
Jeżeli jednak pracownica podejmie decyzję o skorzystaniu z urlopu rodzicielskiego jeszcze przed porodem składając wniosek o udzielenie jej bezpośrednio po urlopie macierzyńskim – dodatkowego urlopu macierzyńskiego, a bezpośrednio po takim urlopie – urlopu rodzicielskiego, to wówczas przez cały okres urlopu związanego z urodzeniem się dziecka  będzie jej przysługiwał zasiłek w wysokości 80% podstawy wymiaru zasiłku.
Projekt przewiduje dwa sposoby skorzystania z rocznego urlopu w związku z urodzeniem się dziecka:
a) na podstawie złożonego pracodawcy z wyprzedzeniem co najmniej 14 dni przed przewidywaną datą porodu, pisemnego wniosku o udzielenie bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, dodatkowego urlopu macierzyńskiego w pełnym wymiarze, a bezpośrednio po takim urlopie – urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze albo
b) poprzez złożenie pracodawcy w terminie nie krótszym niż 7 dni przed rozpoczęciem dodatkowego urlopu macierzyńskiego pisemnego wniosku o udzielenie takiego urlopu, a następnie w terminie nie krótszym niż 14 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu rodzicielskiego – pisemnego wniosku o udzielenie takiego urlopu.
W związku ze zmianą art. 180 § 3 Kodeksu pracy wprowadzona zostanie możliwość skorzystania z nie więcej jak 6 tygodni urlopu macierzyńskiego przed przewidywaną datą porodu. Dotychczas artykuł ten stanowił, iż przed przewidywaną datą porodu kobiecie mogą przysługiwać co najmniej 2 tygodnie urlopu macierzyńskiego.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *