Wynagrodzenie na urlopie macierzyńskim to właściwie zasiłek macierzyński, o którym mowa w ustawie z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Przysługuje on ubezpieczonej kobiecie, która urodziła dziecko bądź przyjęła na wychowanie dziecko do 7 roku życia (wyjątkowo do 10 roku życia, jeżeli wobec dziecka podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego).
Zasiłek ten jest wypłacany przez pracodawcę lub przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). O tym, kto wypłaca zasiłek macierzyński, decyduje ilość pracowników zatrudnionych u danego pracodawcy. Jeżeli u danego pracodawcy zatrudnionych jest maksymalnie 20 osób, wtedy zasiłek macierzyński wypłacany jest matce dziecka przez ZUS. Natomiast, gdy pracodawca zatrudnia więcej niż 20 pracowników, świadczenie wypłaca sam pracodawca. Gdy kobieta prowadzi własną działalność gospodarczą, wtedy przy spełnieniu odpowiednich warunków, zasiłek macierzyński wypłaca ZUS.

Miesięczny zasiłek macierzyński wynosi 100 % podstawy wymiaru zasiłku. Podstawę wymiaru zasiłku stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone  za okres ostatnich 12 miesięcy kalendarzowych, poprzedzających miesiąc, w którym ubezpieczony uzyskał prawo do zasiłku. W przypadku ubezpieczonych, którzy nie są pracownikami, podstawą tą jest przychód za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym uzyskano prawo do zasiłku.
Uwaga: w niektórych przypadkach zasiłek może przysługiwać również ubezpieczonemu-ojcu dziecka.
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.