Główne źródła energii

Organizm wytwarza energię, korzystając z kilku jej źródeł. Należą do nich trzy podstawowe składniki odżywcze: tłuszcze, węglowodany i białka. Cukry wykorzystywane są w przypadku intensywnego wysiłku, a tłuszcze przy mniejszym, bardziej rozłożonym w czasie wysiłku. Ilość tych źródeł jest ograniczona, dlatego organizm zmuszony jest do korzystania z zapasów. Czerpanie energii ze zmagazynowanych tłuszczów możliwe jest jedynie w niektórych sytuacjach, jak np. długotrwały deficyt energetyczny, połączony z wyczerpującym wysiłkiem fizycznym.

Tłuszcze – najważniejsze źródło energii

Powszechnie uważa się, że tłuszczu w naszym organizmie jest zawsze pod dostatkiem. Czy rzeczywiście tak jest? Jeśli chodzi o ilość, faktycznie tak jest. Niestety, do tej pory nie zostało prawidłowo zbadane, czy możliwe jest wykorzystanie jego potencjału w 100 proc. Tłuszcze są podstawowym źródłem energii tylko podczas długiego wysiłku (aerobowego), ponieważ do ich przemiany potrzebny jest tlen. Zapasy tłuszczu w tkance tłuszczowej są tak duże, że umożliwiają wysiłek aerobowy nawet przez 30 godzin bez dostarczania energii z zewnątrz. Tłuszcze nie mogą być jednak zamieniane na energię bez włączenia w ten proces cukrów.

Proteiny – źródło energii na sytuacje ekstremalne

Nasz organizm jest tak dobrze skonstruowany, że nie dopuszcza do stanu, w którym poziom cukru we krwi spada poniżej bezpiecznej granicy. Jeśli jednak dojdzie do wyczerpania zapasów glikogenu wątrobowego, będącego źródłem cukru, istnieją dwa sposoby na jego uzupełnienie. Pierwszym z nich jest spożycie cukru w pożywieniu, a drugim wyprodukowanie cukru przez organizm z białek. Zastosowanie odpowiedniej odżywki przed wysiłkiem (treningiem) zapobiega konieczności tworzenia energii z wykorzystaniem białek. Pamiętajmy, że im większe jest zużycie białek przy wytwarzaniu energii, tym organizm odczuwa większe zmęczenie i potrzebuje więcej czasu na regenerację. Nie oznacza to jednak, że wystarczy jedynie dłużej odpoczywać i dobrze się odżywiać. Wykorzystane białka należy uzupełniać nowymi białkami. Najlepszym sposobem jest wprowadzenie do diety odpowiedniej ilości białek, cukrów i tłuszczów.