17 czerwca 2013 r. wejdą w życie zmiany kodeksu pracy dotyczące urlopu macierzyńskiego, którymi między innymi wprowadzona zostanie instytucja urlopu rodzicielskiego.
Po zmianach łączna długość urlopu może wynosić 52 tygodnie w przypadku urodzenia jednego dziecka i od 65 do 71 tygodni w przypadku urodzenia większej liczby dzieci. Wymiar ten został osiągnięty dzięki wydłużeniu okresu dodatkowego urlopu macierzyńskiego (dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego) o 2 tygodnie i wprowadzeniu nowego urlopu – urlopu rodzicielskiego w wymiarze 26 tygodni.
Podstawowy urlop macierzyński przysługuje pracownicy w wymiarze:
- 20 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie,
- 31 tygodni w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie,
- 33 tygodni w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie,
- 35 tygodni w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie,
- 37 tygodni w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie
Bezpośrednio po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego pracownik ma prawo do dodatkowego urlopu macierzyńskiego w wymiarze:
- do 6 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie,
- do 8 tygodni – w przypadku urodzenia większej niż 1 -liczby dzieci przy jednym porodzie.
Urlop rodzicielski udzielany będzie na okres 26 tygodni niezależnie od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie.
Zmiany do kodeksu pracy przewidują dwie możliwości skorzystania z dodatkowego urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego:
- przez złożenie dwóch osobnych wniosków o te urlopy – każdego w terminie nie krótszym niż 14 dni przed rozpoczęciem się danego urlopu,
- przez złożenie jednego wniosku o oba te urlopy – nie później niż 14 dni po porodzie.
Jeżeli terminy te nie zostały zachowane pracodawca może odmówić udzielania pracownikowi tych urlopów.
Z urlopu rodzicielskiego będą mogły skorzystać matki i ojcowie, w całości, albo dzieląc się częścią urlopu z drugim rodzicem. Istnieje możliwość podzielenia urlopu rodzicielskiego, ale tylko na 3 części i każda z nich nie może być krótsza niż 8 tygodni. Pracodawca będzie mógł odmówić udzielenia urlopu rodzicielskiego, jeżeli pracownik będzie wnioskował o ten urlop w krótszym wymiarze niż 8 tygodni.
Nowe przepisy mają zastosowanie do rodziców dzieci urodzonych (przyjętych na wychowanie) począwszy od dnia wejścia w życie ustawy, tj. od 17 czerwca 2013 r., a także do rodziców dzieci, którzy na dzień wejścia w życie ustawy korzystają z urlopu macierzyńskiego (urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego).
Omawiana nowelizacja ma zastosowanie na podstawie przepisów przejściowych także do:
- rodziców dzieci, którzy korzystają na dzień wejścia w życie ustawy z dodatkowego urlopu macierzyńskiego (dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego),
- rodziców wszystkich dzieci urodzonych w 2013 r., nawet gdy na dzień wejścia w życie ustawy nie korzystają oni już z dodatkowego urlopu macierzyńskiego (dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego).
Podstawa prawna:
Ustawa z 28 maja 2013 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw.